Sankcja kredytu darmowego stanowi ważny instrument ochrony konsumentów w kontekście umów kredytowych. Jest ona zdefiniowana w ustawie z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim i pozwala konsumentowi na zwrot kredytu bez konieczności uiszczania odsetek oraz innych kosztów kredytu, w przypadku gdy kredytodawca naruszył prawa konsumenta wynikające z przytoczonych przepisów​​.

Warunki Sankcji Kredytu Darmowego

Aby móc skorzystać z tej sankcji, konieczne jest spełnienie określonych warunków. Sankcja dotyczy umów kredytu konsumenckiego, gdzie kwota kredytu nie przekracza 255 550 zł lub jest równa tej kwocie w innej walucie, a umowa została zawarta po 17 grudnia 2011 roku. Kredytobiorca musi być konsumentem, który terminowo spłacał wszystkie raty, a od ostatnich działań związanych z kredytem nie może minąć więcej niż rok. Ponadto, umowa nie może być zabezpieczona nieruchomością​​.

Aby skorzystać z sankcji kredytu darmowego, należy spełnić określone wymagania:

1. Rodzaj umowy: Dotyczy umów kredytu konsumenckiego, gdzie kwota kredytu nie przekracza 255 550 zł lub jest równa tej kwocie w innej walucie​​.
2. Data zawarcia umowy: Umowa musi zostać zawarta po 17 grudnia 2011 roku​​.
3. Status kredytobiorcy: Kredytobiorca musi być konsumentem, który terminowo spłacał wszystkie raty​​.
4. Okres od ostatniej czynności związanej z kredytem: Od ostatnich działań związanych z kredytem nie może minąć więcej niż rok​​.
5. Brak zabezpieczenia nieruchomością: Umowa nie może być zabezpieczona nieruchomością​​.
6. Błędy w umowie: Konieczne jest wykazanie błędów lub uchybień w umowie kredytowej, takich jak brak danych kredytodawcy, błędy w informacjach na temat kredytu, nieprawidłowe oprocentowanie, czy naliczanie odsetek od kredytowanych kosztów kredytu​​​​.

Kiedy można zastosować sankcje kredytu darmowego?

Przesłanki do zastosowania sankcji kredytu darmowego wynikają z błędów popełnionych przez bank, które mogą obejmować m.in. brak odpowiedniej formy zawarcia umowy, błędy w określeniu czasu obowiązywania umowy, brak informacji na temat spłaty kredytu, czy naliczanie odsetek od kredytowanych kosztów kredytu​​.

Przebieg sankcji kredytu darmowego

Jeśli chodzi o proces roszczenia o zwrot kosztów kredytów, konsument musi złożyć pisemne oświadczenie do kredytodawcy, informujące o chęci skorzystania z tej sankcji. Oświadczenie powinno zawierać dane osobowe, informacje na temat kredytu oraz ewentualne uchybienia w umowie kredytowej. Nie ma obowiązku uzasadniania oświadczenia, choć może to przyspieszyć proces. Oświadczenie najlepiej złożyć listem poleconym lub osobiście, aby mieć pewność, że dotarło ono do kredytodawcy​​.

Proces wnioskowania o Sankcję Kredytu Darmowego (SKD) i przeprowadzenie sprawy sądowej może być skomplikowane, ale można go przedstawić w uproszczonej formie. Poniższe kroki opisują ogólny przebieg procesu od momentu złożenia reklamacji do banku, przez postępowanie sądowe pierwszej i drugiej instancji, aż do możliwości złożenia skargi kasacyjnej.

1. Złożenie Reklamacji do Banku

• Krok początkowy: Konsument, który zauważył nieprawidłowości w swojej umowie kredytowej, powinien najpierw zwrócić się z reklamacją do banku.
• W reklamacji należy wskazać na konkretne naruszenia i wyrazić chęć skorzystania z Sankcji Kredytu Darmowego.
• Odpowiedź banku: Bank ma obowiązek odpowiedzieć na reklamację w ustawowym terminie. Może zaakceptować roszczenie i zastosować SKD lub odrzucić reklamację.

2. I Instancja Sądowa

Jeśli bank odrzuci roszczenie, konsument ma prawo podjąć dalsze kroki prawne, co zwykle oznacza złożenie pozwu do sądu.

• Pozew: Konsument (powód) składa pozew przeciwko bankowi (pozwanemu), domagając się zastosowania sankcji kredytu darmowego.
• Odpowiedź na pozew: Bank (pozwany) składa odpowiedź na pozew, w której przedstawia swoje argumenty.
• Replika: Powód może złożyć replikę, odpowiadając na argumenty pozwanej strony.
• Ewentualny biegły: Sąd może zarządzić przeprowadzenie ekspertyzy przez biegłego w celu wyjaśnienia skomplikowanych kwestii finansowych czy prawnych.
• Przesłuchanie stron: Sąd przesłuchuje powoda, pozwanego oraz świadków.
  Wyrok: Sąd wydaje wyrok w sprawie, który może przyznać rację jednej ze stron lub oddalić roszczenie.

3. II Instancja Sądowa

Jeśli któraś ze stron nie zgadza się z wyrokiem, ma prawo złożyć apelację do sądu wyższej instancji.

• Apelacja: Strona niezadowolona z wyroku I instancji składa apelację.
• Odpowiedź na apelację: Druga strona ma prawo złożyć odpowiedź na apelację, broniąc wyroku I instancji.
• Rozprawa: Odbywa się rozprawa apelacyjna, na której sąd drugiej instancji rozpatruje sprawę.
• Wyrok: Sąd II instancji wydaje ostateczny wyrok w sprawie, który może utrzymać w mocy wyrok I instancji lub go zmienić.

4. Skarga Kasacyjna

W szczególnych przypadkach, gdy wartość przedmiotu sporu przekracza określony próg finansowy (np. 50.000,00 zł), istnieje możliwość złożenia skargi kasacyjnej do Sądu Najwyższego.

• Skarga kasacyjna: Skarga ta jest środkiem nadzwyczajnym i może być złożona tylko z powodu naruszenia prawa materialnego lub rażącego naruszenia prawa procesowego.
• Rozpatrzenie skargi: Sąd Najwyższy rozpatruje zasadność skargi i może podjąć decyzję o uchyleniu wyroku sądów niższych instancji i ewentualnie przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania.

Przykład sankcji

Na przykładzie klientki Ani, która zmniejszyła swoje raty o połowę i otrzymała zwrot nadpłaconych kosztów, widać praktyczne zastosowanie sankcji kredytu darmowego. Ania mogła złożyć oświadczenie po wykryciu błędów w swojej umowie kredytowej, co pozwoliło jej na zwrot kredytu bez odsetek i innych kosztów, a także na odzyskanie nadpłaconych środków.

Sankcja kredytu darmowego jest więc narzędziem, które może znacząco wpłynąć na poprawę sytuacji finansowej konsumentów, którzy stali się ofiarami nieuczciwych praktyk kredytodawców. Pomimo jej korzyści, proces skorzystania z sankcji wymaga dokładnego zrozumienia jej warunków i przesłanek, dlatego w przyp