Działanie na rzecz trzeciej osoby to wykonywanie czynności prawnych lub faktycznych przez jedną stronę (reprezentanta, pełnomocnika, zleceniobiorcę) w imieniu i na korzyść osoby trzeciej, która nie jest stroną w danej relacji prawnej. Działanie na rzecz trzeciej osoby może wynikać z umowy, ustawy, decyzji sądu lub innego rodzaju upoważnienia, które pozwala reprezentantowi działać w interesie tej trzeciej osoby. W sytuacji działania na rzecz trzeciej osoby, osoba trzecia może skorzystać z praw i korzyści wynikających z czynności wykonanej przez reprezentanta, a także ponosić odpowiedzialność za związane z tym obowiązki.

Przykład zastosowania w postępowaniu upadłościowym, oddłużeniowym lub w pomocy prawnej podczas egzekucji komorniczej:

W postępowaniu upadłościowym, zarządca upadłości może działać na rzecz wspólników upadłego przedsiębiorstwa. Na przykład, zarządca może zawrzeć umowę z wierzycielami na rzecz wspólników, która przewiduje uregulowanie zobowiązań poprzez wyprzedaż majątku przedsiębiorstwa. Wspólnicy korzystają z takiego działania, ponieważ umowa może pozwolić im na uniknięcie odpowiedzialności za długi spółki.

W postępowaniu oddłużeniowym, doradca restrukturyzacyjny może działać na rzecz dłużnika i wierzycieli, próbując osiągnąć porozumienie między stronami, które będzie korzystne dla wszystkich zainteresowanych. Działanie takie może obejmować negocjacje warunków umowy restrukturyzacyjnej, która pozwoli dłużnikowi na uniknięcie upadłości, a wierzycielom na odzyskanie części swoich wierzytelności.

W przypadku pomocy prawnej podczas egzekucji komorniczej, prawnik może działać na rzecz swojego klienta (dłużnika lub wierzyciela), ale również w interesie trzeciej osoby, która nie jest formalnie stroną postępowania egzekucyjnego. Przykładem może być sytuacja, gdy prawnik występuje przed sądem w sprawie egzekucji komorniczej majątku dłużnika, ale jednocześnie zwraca uwagę na prawa małoletniego dziecka dłużnika, które mogą być zagrożone w wyniku egzekucji. Prawnicy działają wówczas na rzecz dziecka, chroniąc jego interesy, mimo że nie jest ono formalnie stroną postępowania.