Europejski Trybunał Praw Człowieka to międzynarodowy organ sądowy mający na celu ochronę praw i wolności człowieka, określonych w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka (EKPC). Trybunał został ustanowiony w 1959 roku na mocy Konwencji i ma swoją siedzibę w Strasburgu, we Francji. ETPC zajmuje się skargami indywidualnymi oraz międzystanowymi dotyczącymi naruszenia praw człowieka przez państwa-strony EKPC. Jego orzeczenia są wiążące dla państw-stron, które są zobowiązane do ich wykonania.

W kontekście postępowania upadłościowego, oddłużeniowego, lub w pomocy prawnej podczas egzekucji komorniczej, Europejski Trybunał Praw Człowieka może rozpatrywać skargi dotyczące potencjalnych naruszeń praw człowieka przez państwo-stronę Konwencji. Przykładem takiego naruszenia mogłoby być naruszenie prawa do rzetelnego procesu sądowego (zgodnie z artykułem 6 EKPC) w przypadku, gdy postępowanie upadłościowe, oddłużeniowe lub egzekucyjne byłoby przeprowadzone w sposób nieuczciwy lub niesprawiedliwy, bez dostatecznej gwarancji dla stron. Przykład zastosowania ETPC w takich sprawach może dotyczyć przypadku, w którym dłużnik skarży się na niewłaściwe traktowanie ze strony komornika podczas egzekucji komorniczej, a władze krajowe nie podjęły skutecznych działań w celu zapewnienia odpowiedniej ochrony praw dłużnika. W takim przypadku, dłużnik może złożyć indywidualną skargę do ETPC, twierdząc, że jego prawa wynikające z EKPC zostały naruszone. Warto zaznaczyć, że zanim dłużnik czy wierzyciel może zwrócić się do ETPC, muszą wyczerpać wszystkie dostępne środki prawne w kraju, w którym naruszenie miało miejsce. Oznacza to, że powinni odwołać się do wszystkich odpowiednich instancji sądowych na szczeblu krajowym zanim zwrócą się do Trybunału w Strasburgu. Ostatecznie, Europejski Trybunał Praw Człowieka odgrywa ważną rolę w ochronie praw człowieka w kontekście postępowań upadłościowych, oddłużeniowych oraz pomocy prawnej podczas egzekucji komorniczej, gdyż sprawuje nadzór nad działaniami państw-stron Konwencji i zobowiązuje je do przestrzegania podstawowych praw i wolności gwarantowanych przez EKPC.

W praktyce, orzeczenia ETPC mogą wpłynąć na zmiany w przepisach krajowych, praktykach sądowych czy postępowaniach egzekucyjnych, aby lepiej chronić prawa człowieka. W odpowiedzi na wyrok Trybunału, państwa-strony mogą wprowadzać zmiany w systemie prawnym, takie jak poprawa procedur sądowych, zwiększenie przejrzystości postępowań czy wprowadzenie dodatkowych gwarancji ochrony praw stron. W przypadkach, gdy ETPC stwierdzi, że doszło do naruszenia praw człowieka wynikających z EKPC, państwo-strona zobowiązane jest do podjęcia środków zaradczych w celu naprawienia tego naruszenia, co może obejmować zmianę orzeczeń sądów krajowych, przyznanie odszkodowania dla skarżącego czy wprowadzenie nowych środków regulacyjnych mających na celu przeciwdziałanie podobnym naruszeniom w przyszłości.

Warto podkreślić, że działanie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka ma na celu zapewnienie sprawiedliwości na szczeblu międzynarodowym i ochrony podstawowych praw i wolności w przypadkach, gdy systemy prawne krajowe nie są w stanie skutecznie chronić tych praw. Współpraca między ETPC a państwami-stronami jest kluczowa dla efektywnej ochrony praw człowieka w kontekście postępowań upadłościowych, oddłużeniowych oraz pomocy prawnej podczas egzekucji komorniczej.