Fakty – w kontekście prawnym, fakty stanowią konkretne zdarzenia, sytuacje lub okoliczności, które mają miejsce w rzeczywistości i są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy sądowej lub innego postępowania prawnego. W prawie fakty są niezbędnym elementem, na podstawie którego sąd może wydać wyrok lub inne orzeczenie. Fakty mogą być oparte na zeznaniach stron, świadków, dowodach pisemnych, dowodach rzeczowych czy dowodach z opinii biegłego. Fakty są odmiennym elementem prawnym od norm prawnych - normy prawne stanowią ogólne, abstrakcyjne zasady, które regulują postępowanie i zachowania, natomiast fakty mają konkretne przejawy w rzeczywistości.

Przykład zastosowania w postępowaniu upadłościowym:
W postępowaniu upadłościowym fakty mają kluczowe znaczenie dla ustalenia, czy przedsiębiorstwo spełnia przesłanki upadłości, jak np. niewypłacalność, czyli trwałą lub czasową niemożność regulowania swoich zobowiązań finansowych. Fakty, takie jak stan finansów przedsiębiorstwa, bilans, ilość i rodzaj długów oraz aktywa majątkowe, są analizowane przez sąd w celu ustalenia, czy upadłość jest uzasadniona. Fakty dotyczące niewypłacalności przedsiębiorstwa są również istotne dla ustalenia, czy dłużnik działał z należytą starannością i czy nie popełnił żadnych czynów niedozwolonych, które doprowadziły do upadłości.

Przykład zastosowania w postępowaniu oddłużeniowym:
W postępowaniu oddłużeniowym fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy obejmują przede wszystkim informacje dotyczące dochodów i majątku dłużnika, jak również wysokość i rodzaj długów. Sąd analizuje te fakty, aby ustalić, czy dłużnik jest w stanie spłacić swoje zobowiązania w ramach planu spłaty, czy też należy zastosować inne środki oddłużeniowe, takie jak umorzenie części długów. Fakty dotyczące sytuacji życiowej i finansowej dłużnika, takie jak jego stan zdrowia, sytuacja rodziny, zawód, czy przebieg kariery zawodowej, mogą wpłynąć na decyzję sądu co do warunków spłaty długów w ramach oddłużenia.

Przykład zastosowania w pomocy prawnej podczas egzekucji komorniczej:
Podczas egzekucji komorniczej fakty są istotne dla ustalenia, czy egzekucja jest zasadna, czy np. przestrzegane są przepisy dotyczące granic egzekucji czy sposób prowadzenia egzekucji przez komornika. Fakty, takie jak wysokość długu, stan majątkowy dłużnika, przysługujące mu środki ochrony przed egzekucją (np. egzekucyjne immunitety), czy terminy spłat długów, są istotne dla oceny legalności i zasadności egzekucji. Przykład zastosowania w pomocy prawnej podczas egzekucji komorniczej może dotyczyć sytuacji, gdy dłużnik zgłasza zarzuty co do prawidłowości egzekucji, takie jak nieprawidłowe zabezpieczenie mienia, niewłaściwe postępowanie komornika lub przekroczenie granic egzekucji. W takim przypadku dłużnik może skorzystać z pomocy prawnej, która pomoże mu zgromadzić odpowiednie dowody i przedstawić swoje stanowisko sądowi, opierając się na faktach dotyczących przebiegu egzekucji, środków ochrony czy okoliczności majątkowych dłużnika. Odpowiednie udokumentowanie faktów może być kluczowe dla obrony dłużnika przed nieprawidłową egzekucją komorniczą i może prowadzić do zmiany warunków egzekucji lub jej umorzenia.