Indeks w kontekście prawnym, oznacza wskaźnik lub zestaw wskaźników stosowanych do mierzenia i monitorowania różnych aspektów gospodarczych, finansowych, społecznych czy prawnych. W ekonomii i finansach, indeksy są często używane jako narzędzia pomiaru zmian wartości określonych grup aktywów, cen towarów czy usług, a także kosztów życia. W prawie, indeksy mogą być wykorzystywane do celów regulacyjnych, np. w zakresie indeksacji płac czy świadczeń, czy też do oceny skuteczności i jakości funkcjonowania systemu prawnego oraz innych instytucji publicznych.

Przykład zastosowania indeksu w upadłości, oddłużeniu czy pomocy prawnej podczas egzekucji komorniczej, może dotyczyć indeksacji długów. W przypadku długoterminowych zobowiązań, wartość długu może być indeksowana w oparciu o określony wskaźnik, np. wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych (inflacja) lub stawki procentowe. Dług indeksowany jest zabezpieczony przed zmianami wartości pieniądza na rynku, co może wpłynąć na zdolność dłużnika do spłaty zobowiązania.

W polskim prawie, indeksacja może dotyczyć różnych aspektów życia gospodarczego i społecznego. Przykładem jest przepis zawarty w ustawie o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. 2020 poz. 1320 ze zm.), która stanowi, że minimalne wynagrodzenie za pracę jest corocznie indeksowane, biorąc pod uwagę wskaźnik przeciętnego wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych oraz prognozowany wzrost PKB. W przypadku umów kredytowych czy pożyczkowych, indeksacja może być regulowana przez przepisy Kodeksu cywilnego (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93 ze zm.) oraz ustawy o kredycie konsumenckim (Dz.U. 2011 nr 126 poz. 715 ze zm.), które określają zasady i warunki stosowania indeksacji w umowach z konsumentami. Warto zwrócić uwagę, że stosowanie indeksacji w umowach czy regulacjach prawnych może być różnie oceniane, w zależności od sytuacji gospodarczej, społecznej czy politycznej. W niektórych przypadkach, indeksacja może prowadzić do zachwiania równowagi na rynku czy w gospodarce, a w innych - być narzędziem stabilizacji i ochrony przed niekorzystnymi zmianami wartości pieniądza czy cen.