Inkaso to proces dochodzenia należności przez wierzyciela lub podmiot trzeci, takie jak firma windykacyjna czy kancelaria prawna, związany z egzekwowaniem długów wynikających z umów cywilnoprawnych, takich jak umowy kupna-sprzedaży, umowy o świadczenie usług czy umowy o pożyczkę. Proces ten może mieć charakter polubowny, oparty na negocjacjach i wezwaniach do zapłaty, lub sądowy, oparty na postępowaniu sądowym i ewentualnie egzekucji komorniczej.

W kontekście upadłości, oddłużenia lub pomocy prawnej podczas egzekucji komorniczej, inkaso może być zastosowane w celu odzyskania należności od dłużników będących w trudnej sytuacji finansowej. Na przykład, w przypadku upadłości konsumenckiej, wierzyciel może zlecić dochodzenie swojej należności firmie windykacyjnej. Firma ta podejmie próbę polubownego rozwiązania sprawy, a w razie niepowodzenia, może zwrócić się do sądu z wnioskiem o wszczęcie postępowania sądowego i egzekucji komorniczej. Przepisami prawnymi, które regulują zagadnienie inkasa, są przede wszystkim Kodeks cywilny (ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.), który określa zasady dochodzenia należności wynikających z umów cywilnoprawnych, oraz Kodeks postępowania cywilnego (ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Dz. U. z 1964 r. Nr 43, poz. 296 ze zm.), który reguluje postępowanie sądowe w sprawach o roszczenia majątkowe. Warto dodać, że inkaso jest również regulowane przez ustawę z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych (Dz. U. z 2010 r. Nr 81, poz. 530 ze zm.), która zawiera szczególne przepisy dotyczące działalności firm windykacyjnych oraz przepisy dotyczące ochrony danych osobowych dłużników. W przypadku oddłużenia, inkaso może być stosowane przez wierzyciela, który może zlecić windykację swojej należności firmie windykacyjnej. Firma ta będzie starała się dochodzić należności od dłużnika na drodze polubownej, a w razie niepowodzenia, może zwrócić się do sądu z wnioskiem o wszczęcie postępowania sądowego i egzekucji komorniczej. Wierzyciel może również uczestniczyć w postępowaniu oddłużeniowym dłużnika, zgłaszając swoje roszczenia oraz uczestnicząc w negocjacjach mających na celu ustalenie warunków spłaty długów.

W przypadku pomocy prawnej podczas egzekucji komorniczej, inkaso może być stosowane w ramach tego postępowania. Komornik sądowy może egzekwować należności wierzyciela na podstawie tytułu wykonawczego, takiego jak prawomocne orzeczenie sądu, które nakazuje dłużnikowi spłatę długu. Wierzyciel może korzystać z usług kancelarii prawnej, która świadczy pomoc prawną w zakresie dochodzenia należności w postępowaniu komorniczym, co może obejmować przygotowanie dokumentacji, monitorowanie postępowania czy reprezentację wierzyciela przed sądem. Zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego, komornik sądowy może wszcząć egzekucję na wniosek wierzyciela, gdy ten przedstawi odpowiedni tytuł wykonawczy oraz klauzulę wykonalności. Przepisy te regulują również sposób prowadzenia postępowania egzekucyjnego, zasady zajmowania mienia dłużnika oraz zasady rozliczania wpływów uzyskanych w wyniku egzekucji komorniczej.

Inkaso, jako proces dochodzenia należności, est ważnym elementem prawa cywilnego, mającym na celu ochronę interesów wierzycieli oraz umożliwienie im skutecznego egzekwowania swoich roszczeń. Jednocześnie, przepisy prawa chronią dłużników przed nadużyciami ze strony wierzycieli oraz firm windykacyjnych, gwarantując im odpowiednią ochronę praw oraz możliwość rozwiązania problemów finansowych w drodze negocjacji czy oddłużenia.