- « Wróć
- Finteo
- Słownik pojęć prawnych
- Lex retro non agit
Lex retro non agit w kontekście Upadłości Konsumenckiej
Lex retro non agit to łacińska zasada prawa, która oznacza, że prawo nie działa wstecz.
Jest to jedno z podstawowych założeń prawa, mających na celu ochronę zaufania obywateli do prawa oraz
zapewnienie stabilności i przewidywalności sytuacji prawnej. Zgodnie z tą zasadą, nowe przepisy mają
zastosowanie wyłącznie do sytuacji, które zachodzą po ich wejściu w życie, a nie do tych, które miały
miejsce przed ich wprowadzeniem. W polskim systemie prawnym zasada ta jest wyrażona w art. 3 Kodeksu
cywilnego oraz art. 3 § 1 Kodeksu karnego.
W kontekście upadłości, oddłużenia lub pomocy prawnej podczas egzekucji komorniczej zasada "lex
retro non agit" może mieć zastosowanie w sytuacji, gdy wprowadzone zostają nowe przepisy regulujące te
obszary prawa. Przykładem może być sytuacja, w której zmianie ulegają przepisy dotyczące postępowania
restrukturyzacyjnego, dające dłużnikowi dodatkowe możliwości uzyskania oddłużenia. W takim przypadku, nowe
przepisy będą miały zastosowanie jedynie do postępowań wszczętych po ich wejściu w życie. Osoby, które
złożyły wniosek o oddłużenie przed wejściem w życie nowych przepisów, nie będą mogły korzystać z nowych
rozwiązań, chyba że ustawodawca wyraźnie przewidział taką możliwość.
Warto zauważyć, że istnieją sytuacje, w których zasada "lex retro non agit" może zostać
złagodzona, szczególnie gdy nowe przepisy są korzystniejsze dla stron postępowania lub gdy ustawodawca
przewiduje wyraźnie możliwość ich stosowania do sytuacji powstałych przed wejściem w życie. W takim
przypadku mówimy o tzw. działaniu prawa wstecz (retroaktywności). Retroaktywność może być stosowana tylko w
ściśle określonych przypadkach, zgodnie z zasadami przewidzianymi w ustawie.