Lokal mieszkalny to odrębna nieruchomość, która stanowi zamkniętą całość, przeznaczona do trwałego zamieszkania przez jedną lub kilka osób. Lokal taki posiada niezależne wejście i jest wyposażony w pomieszczenia mieszkalne, a także niezbędne instalacje techniczne, takie jak instalacja elektryczna, wodociągowa czy grzewcza. Lokal mieszkalny może stanowić własność jednej osoby, kilku współwłaścicieli lub może być wynajmowany na podstawie umowy najmu. Regulacje prawne dotyczące lokali mieszkalnych zawarte są w Kodeksie cywilnym, Kodeksie spółdzielczym, Prawie budowlanym oraz Prawie mieszkaniowym.

W przypadku upadłości, lokal mieszkalny może być objęty majątkiem dłużnika podlegającym egzekucji w celu zaspokojenia wierzycieli. Jeśli jednak lokal mieszkalny stanowi własność dłużnika będącego osobą fizyczną i jest jego jedynym miejscem zamieszkania, może zostać objęty ochroną przed egzekucją komorniczą (zgodnie z art. 829 § 1 pkt 1 Kodeksu postępowania cywilnego). Ochrona ta polega na wyłączeniu takiej nieruchomości z masy upadłościowej oraz zabezpieczenie przed utratą mieszkania przez dłużnika.

W przypadku oddłużenia, dłużnik będący osobą fizyczną, niewykonującą działalności gospodarczej, może ubiegać się o oddłużenie na podstawie Prawa upadłościowego i naprawczego. Jeżeli sąd orzeknie oddłużenie, lokal mieszkalny dłużnika może pozostać w jego majątku, a sąd opracuje plan spłaty zobowiązań, który pozwala dłużnikowi na stopniowe spłacanie swoich długów, jednocześnie utrzymując kontrolę nad swoim majątkiem.

W sytuacji, gdy dłużnik znajduje się w trakcie egzekucji komorniczej dotyczącej swojego lokalu mieszkalnego, może skorzystać z pomocy prawnej, np. radcy prawnego lub adwokata. Pomoc prawna może być niezbędna, aby odpowiednio bronić swoich praw, np. poprzez sprzeciw od czynności komornika, wniosek o rozłożenie spłaty długu na raty lub żądanie wyłączenia nieruchomości z egzekucji. Profesjonalne wsparcie może również pomóc w prawidłowym przedstawieniu swojej sytuacji finansowej przed sądem oraz w negocjacjach z wierzycielami.