Naruszenie prawa to sytuacja, w której osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej lub organ państwowy lub samorządowy działa w sposób niezgodny z obowiązującymi przepisami prawnymi. Naruszenie prawa może mieć różnorodne formy, takie jak nieprzestrzeganie obowiązków, przekroczenie uprawnień, działanie wbrew przepisom, a także niedopełnienie obowiązków. Naruszenia prawa mogą występować w różnych dziedzinach prawa, takich jak prawo cywilne, prawo karne, prawo administracyjne, prawo pracy czy prawo podatkowe.

Przykład zastosowania naruszenia prawa w kontekście upadłości, oddłużenia lub w pomocy prawnej podczas egzekucji komorniczej może dotyczyć sytuacji, w której dłużnik zaciągnął kredyt w banku, lecz nie wywiązuje się z obowiązku terminowego spłacania rat. W takim przypadku bank może podjąć różne działania w celu odzyskania należności, począwszy od wezwania do zapłaty, aż po wszczęcie postępowania sądowego i egzekucyjnego.

W przypadku egzekucji komorniczej, naruszenie prawa może nastąpić, jeśli komornik przekroczy swoje uprawnienia lub nie przestrzega przepisów prawa w trakcie postępowania egzekucyjnego. W takiej sytuacji dłużnik może zwrócić się do sądu z zażaleniem na czynności komornika. Kodeks postępowania cywilnego (art. 808-1083 k.p.c.) reguluje zasady postępowania egzekucyjnego oraz tryb załatwienia zażaleń na czynności komornika.

W przypadku upadłości i oddłużenia, naruszenie prawa może dotyczyć m.in. ukrywania majątku przed wierzycielami, ukrywania majątku przed syndykiem, złożenia nieprawdziwych informacji w dokumentach składanych w postępowaniu upadłościowym, czy też nieprawidłowego sporządzenia planu restrukturyzacji. Wszystkie te czyny mogą być usankcjonowane przepisami prawa, w tym również karnymi.

Ustawa o postępowaniu upadłościowym i restrukturyzacyjnym (Dz.U. 2021 poz. 1349) określa zasady postępowania w sprawach upadłościowych i restrukturyzacyjnych, a także sankcje za naruszenie przepisów, takie jak odpowiedzialność majątkowa, karne i dyscyplinarne. Odpowiedzialność za naruszenie prawa w tych dziedzinach może dotyczyć zarówno dłużnika, jak i osób uczestniczących w postępowaniu, takich jak syndyk, radca upadłości, członkowie rady wierzycieli czy biegli sądowi.

Warto podkreślić, że naruszenie prawa może nieść za sobą konsekwencje nie tylko w sferze prawnej, ale także społecznej i ekonomicznej. Dłużnicy, którzy łamią prawo, mogą stracić zaufanie swoich kontrahentów i wierzycieli, co może negatywnie wpłynąć na ich dalszą działalność gospodarczą oraz prowadzić do kłopotów finansowych.

Przykłady naruszenia prawa w kontekście upadłości, oddłużenia lub w pomocy prawnej podczas egzekucji komorniczej mogą obejmować również sytuacje, w których dłużnik zaciągnął chwilówkę, czyli krótkoterminową pożyczkę o wysokim oprocentowaniu, jednak nie wywiązuje się z obowiązku jej terminowej spłaty. W takim przypadku wierzyciel może skierować sprawę do sądu w celu uzyskania nakazu zapłaty lub wszcząć postępowanie egzekucyjne, pod warunkiem, że spełnione są przesłanki określone w przepisach prawa.

Ochrona praw dłużnika przed nieuczciwymi praktykami ze strony wierzycieli, takimi jak stosowanie niedozwolonych klauzul, jest również istotnym aspektem prawa. Dłużnicy mają prawo do rzetelnej informacji o warunkach umów pożyczek czy kredytów oraz możliwości dochodzenia swoich praw w przypadku naruszenia przez wierzycieli. Wszystkie te aspekty są regulowane przez przepisy prawa, takie jak ustawa o kredycie konsumenckim (Dz.U. 2021 poz. 240) czy ustawa o prawach konsumenta (Dz.U. 2021 poz. 1594).

Warto zaznaczyć, że odpowiedzialność za naruszenie prawa nie jest jednostronna – dotyczy zarówno dłużników, jak i wierzycieli, jak również innych uczestników procesu, takich jak komornicy, adwokaci czy radcy prawni. Wszyscy uczestnicy mają obowiązek przestrzegania przepisów prawa oraz dbania o ochronę praw i interesów stron.