Trybunał arbitrażowy to pozasądowy organ rozstrzygający spory cywilne, handlowe i gospodarcze pomiędzy stronami. Jego istota polega na dokonaniu sądzenia przez wyznaczonych przez strony arbitrów, którzy, na podstawie zgody stron, rozpatrują i orzekają o sporach. Decyzje trybunału, zwane wyrokami arbitrażowymi, są wiążące dla stron i mają moc wyroków sądowych. Trybunał arbitrażowy działa na podstawie przepisów zawartych w Kodeksie postępowania cywilnego (KPC) w części piątej (art. 1154–1217).

Przykład zastosowania trybunału arbitrażowego w przypadku upadłości, oddłużenia lub pomocy prawnej podczas egzekucji komorniczej może dotyczyć sporu pomiędzy dłużnikiem a wierzycielem dotyczącego wykonania umowy kredytowej lub chwilówki. Strony mogą postanowić zastosować postępowanie arbitrażowe zamiast tradycyjnego procesu sądowego, aby osiągnąć szybsze i mniej kosztowne rozstrzygnięcie sporu.

W praktyce, jeśli dłużnik i wierzyciel zgadzają się na rozwiązanie sporu przez trybunał arbitrażowy, umawiają się na zawarcie klauzuli kompromisowej w umowie, która upoważnia trybunał do rozstrzygnięcia sporu. Trybunał, po rozpatrzeniu sprawy, wyda wyrok arbitrażowy, który staje się wykonalny na mocy prawa. W przypadku niezastosowania się przez dłużnika do wyroku, wierzyciel może zwrócić się do komornika z wnioskiem o wszczęcie egzekucji majątkowej.

Warto jednak pamiętać, że trybunał arbitrażowy nie jest właściwy w sprawach dotyczących egzekucji komorniczej, upadłości czy oddłużenia, które z natury wymagają interwencji sądowej. Nie jest także właściwy do rozstrzygania sporów, w których udziału nie można rozstrzygnąć na drodze ugody.

Tym niemniej, trybunał arbitrażowy może odgrywać ważną rolę w rozstrzyganiu sporów dotyczących długów wynikających z umów kredytowych czy chwilówek, pod warunkiem że strony wyraziły na to zgodę i wpisując odpowiednią klauzulę arbitrażową w umowę. Postępowanie arbitrażowe może przyczynić się do szybszego i bardziej efektywnego rozwiązania sporów oraz uniknięcia procesów sądowych.