Zakazana klauzula abuzywna to postanowienie umowne, które narusza dobra wiary, jest sprzeczne z interesem konsumenta oraz prowadzi do rażącego naruszenia zasady równowagi stron umowy na niekorzyść konsumenta. Klauzule abuzywne są zakazane przez prawo polskie i są unieważnione z mocy prawa. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. z 2021 r., poz. 2329, z późn. zm.) reguluje kwestię klauzul abuzywnych, a szczegółowe wytyczne dotyczące tego, co jest uważane za zakazaną klauzulę abuzywną, można znaleźć w ustawie z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. z 2021 r., poz. 2325, z późn. zm.).

Przykładem zastosowania zakazanych klauzul abuzywnych w kontekście upadłości, oddłużenia oraz pomocy prawnej podczas egzekucji komorniczej może być sytuacja, gdy dłużnik zaciągnął kredyt hipoteczny na zakup nieruchomości. W umowie kredytowej mogą się znaleźć klauzule abuzywne, np. w postaci nieuczciwego wzrostu oprocentowania, nadmiernego zabezpieczenia długu przez bank, czy obciążenia konsumenta zbyt wysokimi kosztami związanymi z obsługą kredytu. W przypadku, gdy dłużnik nie jest w stanie spłacać zobowiązań wynikających z kredytu hipotecznego, a jednocześnie identyfikuje obecność zakazanych klauzul abuzywnych w umowie kredytowej, może to być podstawą do oddłużenia. Dłużnik może zwrócić się do sądu z wnioskiem o uznania tych klauzul za bezskuteczne, a następnie podjąć próbę negocjacji z bankiem w celu zawarcia nowej umowy kredytowej bez abuzywnych klauzul. W razie konieczności egzekucji komorniczej, występowanie abuzywnych klauzul w umowie może spowodować zawieszenie egzekucji przez sąd na wniosek dłużnika lub komornika, do czasu wyjaśnienia sytuacji prawnej i rozstrzygnięcia sprawy przez sąd.

Zgodnie z przepisami prawa, wszelkie klauzule abuzywne są niedozwolone i nieważne, a dłużnikom przysługują prawa do dochodzenia swoich roszczeń wobec instytucji finansowych, które zawarły takie postanowienia w umowach kredytowych czy też innych umowach. W przypadku, gdy sprawa trafi do sądu, dłużnik powinien zgromadzić odpowiednie dowody na obecność klauzul abuzywnych w umowie oraz wykazać, w jaki sposób naruszały one jego prawa oraz równowagę stron umowy. Jeżeli sąd uzna klauzule za abuzywne i bezskuteczne, może nakazać instytucji finansowej usunięcie ich z umowy lub zastąpienie uczciwymi i zgodnymi z prawem postanowieniami. W takim przypadku, dłużnik może skorzystać z możliwości restrukturyzacji zobowiązań lub zawieszenia egzekucji komorniczej, jeśli już została wszczęta. W dalszej perspektywie, rozwiązanie tego problemu może ułatwić dłużnikowi wyjście z kłopotów finansowych i pozwolić na spłatę długów w bardziej korzystnych warunkach.

Dłużnicy, którzy podejrzewają, że w ich umowach mogą występować zakazane klauzule abuzywne, powinni skonsultować się z adwokatem lub radcą prawnym specjalizującym się w prawie konsumenckim. Specjalista będzie mógł ocenić treść umowy, wskazać ewentualne nieprawidłowości oraz doradzić w sprawie możliwości dochodzenia swoich praw.

W sytuacji, gdy dłużnik znajduje się w trudnej sytuacji finansowej, może także ubiegać się o pomoc prawną i doradztwo finansowe, co pozwoli mu na skorzystanie z profesjonalnej pomocy w zakresie upadłości, oddłużenia, czy też wspierającej w prowadzeniu postępowań sądowych.

W praktyce, wystąpienie abuzywnych klauzul może mieć istotny wpływ na przebieg postępowania egzekucyjnego, a ich wykrycie i wyeliminowanie może istotnie ułatwić dłużnikowi proces oddłużenia i wyjście z trudnej sytuacji finansowej. Warto więc być świadomym swoich praw jako konsument i koniecznie skorzystać z pomocy prawnej w razie potrzeby.