- « Wróć
- Finteo
- Słownik pojęć prawnych
- Zdolność do czynności prawnych
Zdolność do czynności prawnych w kontekście Upadłości Konsumenckiej
Zdolność do czynności prawnych to pojęcie prawne oznaczające zdolność jednostki (osoby
fizycznej lub prawnej) do nabywania praw oraz zaciągania obowiązków we własnym imieniu poprzez dokonywanie
czynności prawnych. Zdolność do czynności prawnych jest podstawowym warunkiem umożliwiającym uczestniczenie
w obrocie prawnym, co obejmuje zawieranie umów, wykonywanie i dochodzenie roszczeń czy przeprowadzanie
postępowań sądowych. Przykład zastosowania zdolności do czynności prawnych w upadłości, oddłużeniu lub w
pomocy prawnej podczas egzekucji komorniczej może dotyczyć sytuacji, w której osoba, będąc zdolna do
czynności prawnych, zaciąga dług związany z chwilówką. Jeżeli taka osoba nie jest w stanie spłacić długu,
może zwrócić się o pomoc prawną w celu zawarcia ugody z wierzycielem lub, w skrajnych przypadkach,
wnioskować o ogłoszenie upadłości konsumenckiej bądź wszczęcie postępowania oddłużeniowego.
W polskim prawie, przepis dotyczący zdolności do czynności prawnych można znaleźć w art. 11
Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem, osoba fizyczna nabywa zdolność do czynności prawnych w chwili
ukończenia 18. roku życia (uzyskania pełnoletności), chociaż niektóre czynności prawne mogą być dokonywane
przez osoby małoletnie za zgodą przedstawiciela ustawowego lub sądu. Jeśli chodzi o osoby prawne, ich
zdolność do czynności prawnych jest związana z procesem ich tworzenia i rejestracji, co regulują przepisy
dotyczące konkretnej formy prawnej, np. Kodeks spółek handlowych w przypadku spółek. W kontekście egzekucji
komorniczej, zdolność do czynności prawnych jest istotna, gdyż to od niej zależy, czy dłużnik może być
stroną w postępowaniu egzekucyjnym i czy komornik może prowadzić egzekucję w celu zaspokojenia roszczeń
wierzyciela z tytułu długu wynikającego z chwilówki.
Kontynuując kwestię zdolności do czynności prawnych, warto zwrócić uwagę na ograniczoną zdolność
do czynności prawnych osób małoletnich oraz ubezwłasnowolnionych częściowo. W przypadku osób małoletnich
(poniżej 18 roku życia), ich zdolność do czynności prawnych jest ograniczona, co oznacza, że mogą one
dokonywać jedynie niektórych czynności prawnych, np. zawierania umów o pracę czy umów o dzieło, ale z
zatwierdzeniem przez opiekuna prawnego lub sąd opiekuńczy. Osoby ubezwłasnowolnione częściowo również mają
ograniczoną zdolność do czynności prawnych, co oznacza, że ich czynności prawne wymagają zgody
przedstawiciela ustawowego lub sądu opiekuńczego.
Zdolność do czynności prawnych ma istotne znaczenie również dla pełnomocników i przedstawicieli
stron w postępowaniach sądowych, w tym podczas egzekucji komorniczej. Przykładowo, gdy dłużnik, który ma
ograniczoną zdolność do czynności prawnych, znajduje się w trudnej sytuacji finansowej, a jego dług z
chwilówki jest egzekwowany przez komornika, możliwe jest, że sąd opiekuńczy wyrazi zgodę na zawarcie ugody z
wierzycielem lub wszczęcie postępowania oddłużeniowego. W takim przypadku, komornik będzie musiał uwzględnić
ograniczenia wynikające z ograniczonej zdolności do czynności prawnych dłużnika podczas prowadzenia
egzekucji.
Warto również wspomnieć o sytuacjach, w których dłużnik nie jest zdolny do czynności prawnych,
np. w przypadku osoby całkowicie ubezwłasnowolnionej. Taka osoba nie może samodzielnie dokonywać żadnych
czynności prawnych, a jej prawa i obowiązki są reprezentowane przez przedstawiciela ustawowego, np. opiekuna
prawnego. W takim przypadku, wszelkie czynności związane z egzekucją komorniczą, takie jak zawieranie ugody
z wierzycielem czy wnioskowanie o ogłoszenie upadłości, będą wymagały zgody przedstawiciela ustawowego.
Podsumowując, zdolność do czynności prawnych jest kluczowym pojęciem w prawie cywilnym,
mającym bezpośredni wpływ na możliwość uczestniczenia w obrocie prawnym, w tym także w przypadkach
związanych z upadłością, oddłużeniem czy egzekucją komorniczą.